Η «Αυλή των θαυμάτων», ένα έργο αναφοράς για το ελληνικό θέατρο, γραμμένο από τον πρόσφατα χαμένο Ιάκωβο Καμπανέλλη παρουσιάζεται στο Εθνικό Θέατρο σε σκηνοθεσία Γιάννη Κακλέα.

Άνθρωποι με διαφορετικές καταβολές κατοικούν στα δωμάτια μιας αυλής, στην συνοικία του Βύρωνα. Ο γερο-Ιορδάνης (Θοδωρής Κατσαφάδος) με τη γυναίκα του (Αγγελική Στελλάτου) και το -χαμηλών τόνων- γιο τους Γιάννη (Κωνσταντίνος Ασπιώτης) είναι Μικρασιάτες πρόσφυγες που προσπαθούν ακόμη να προσαρμοστούν στα ελληνικά δεδομένα. Η κυρά Αννετώ (Μίνα Αδαμάκη), κουτσομπόλα χήρα με κόρη παντρεμένη στην Αγγλία, παρακολουθεί τα πάντα και δε χάνει την ευκαιρία να σχολιάσει και να βάλει «φωτιές» στα ζητήματα της… αυλής. Ο ονειροπόλος Στέλιος (Νίκος Κουρής), αποτυχημένος τζογαδόρος, «παρασιτεί» παίρνοντας δανεικά και αγύριστα από όποιον μπορεί. Εθελοτυφλεί στην παράνομη σχέση της γυναίκας του, Όλγας (Εύη Σαουλίδου), με το νεοφερμένο υδραυλικό, Στράτο (Νίκος Ψαρράς), που του δανείζει καθημερινά αδιαμαρτύρητα. Ο Μπάμπης (Προμηθέας Αλειφερόπουλος) κάνει τόπι στο ξύλο περιστασιακώς, αλλά αδιαλείπτως, τη σύντροφό του Βούλα, παρόλο που είναι συναισθηματικά εξαρτημένος απ’ αυτήν και λίγες ώρες αργότερα συμπεριφέρεται σαν τίποτα να μην έχει συμβεί. Η όμορφη Ντόρα (Λένα Παπαληγούρα) γεμίζει τα βράδια της με περίεργα ραντεβού, ενώ η Μαρία (Αλεξάνδρα Αϊδίνη), γυναίκα ναυτικού, βασανίζεται από τη μοναξιά της.

Άνθρωποι που μοιράζονται τα πάντα. Από φαγητό και χρήματα, μέχρι όνειρα και συναισθήματα. Συνδετικό τους στοιχείο η αγωνία για επιβίωση και καλύτερη ζωή.

Η «Αυλή των Θαυμάτων», αν μη τι άλλο, είναι ένα βαθιά διαχρονικό έργο, ένα έργο τομή στην ελληνική κοινωνία που διεισδύει βαθιά στην ανθρώπινη ψυχή και με χειρουργική μαεστρία ψυχογραφεί την Ελλάδα. Την Ελλάδα του ’50 και του ‘60, του σήμερα και βέβαια την Ελλάδα του μέλλοντος, αποδεικνύοντας πως ο χρόνος απλώς κάνει …κύκλους. Γιατί οι ήρωες του Καμπανέλλη είναι σαν να έχουν ξεπηδήσει από τα γεγονότα των ημερών. Αναζητούν και αποζητούν τη στοργή της μητέρας- πατρίδας, βιώνουν ένα σωρό ματαιώσεις και τελικά εγκαταλελειμμένοι, με μία βαλίτσα στο χέρι, αφήνονται στο έλεος της.

Ο Γιάννης Κακλέας ακολούθησε μία σκληρή και σύγχρονη στο σύνολό της σκηνοθετική γραμμή δίνοντας στο κείμενο νέα πνοή. Έναρξη- έκπληξη, με τη Θεοδώρα Τζήμου να χορεύει υπό τους έντονους electro-house ρυθμούς του Σταύρου Γασπαράτου και ένα τεράστιο video wall να δεσπόζει ανάμεσα στις πράξεις του έργου, συνέδεαν το τότε με το τώρα, καθώς εικόνες από τις σύγχρονες πλατείες με τους μετανάστες, εικόνες της άχαρης τσιμεντούπολης που έχουμε την «τύχη» να ζούμε (της τσιμεντούπολης της κεραίας και της αντιπαροχής που άρχισε να αντικαθιστά τη δεκαετία του ‘60 τα πανέμορφα αθηναϊκά νεοκλασσικά) ακόμη και αγάλματα των ηρώων του ’21, μας ταρακούνησαν από τις θέσεις μας, υπαγορεύοντάς μας διαρκώς πως και εμείς σήμερα ζούμε σε μία αντίστοιχη «Αυλή των Θαυμάτων».

Ένσταση έχουμε ως προς την ποσότητα των εκσυγχρονισμών που επέλεξε να κάνει ο σκηνοθέτης. Το κείμενο του Καμπανέλλη είναι τόσο τραγικά σπαρταριστό, τόσο τραγικά επίκαιρο, που κάποιες σκηνές σύγχρονης βίας, όπως η σκηνή με τα ΜΑΤ να κατεβάζουν το γέρο Ιορδάνη από την ταράτσα του σπιτιού του, θα μπορούσαν να παραλειφθούν και να θεωρηθούν παρατραβηγμένες.
Ιδιαίτερα έντονοι και ίσως υπερβολικά φορτισμένοι κάποιες στιγμές, οι φωτισμοί του Σάκη Μπιρμπίλη έδωσαν μία πιο σύγχρονη οπτική στην παράσταση, αφαιρώντας ωστόσο, το άρωμα και τη νοσταλγία της παλιάς Αθηναϊκής αυλής. Όπως θα έπρεπε να είναι, το σκηνικό του Μανώλη Παντελιδάκη μάς μετέφερε εύστοχα την ατμόσφαιρα του έργου και των λόγων του Καμπανέλλη, υπηρετώντας τη σύνδεση του τότε με το τώρα.

Εξαιρετικές όλες οι ερμηνείες των ηθοποιών της παράστασης με προεξάρχουσα αυτής του Νίκου Κουρή στο ρόλο του Στέλιου. Ονειροπόλος, γεμάτος ευαισθησίες, σχεδόν εύθραυστος, δεν μπορεί να αντιταχθεί και να υπερνικήσει τον εθισμό του στο τζόγο, γίνεται έρμαιο αυτού του πάθους και, χωρίς να το καταλάβει, υποχείριο του Στράτου που εκτός από την αξιοπρέπεια, του έχει πάρει και την αγαπημένη του γυναίκα. Αποκορύφωμα, η πολύ δυνατή ερμηνευτικά σκηνή του δραματικού του ξεσπάσματος, το σημείο που πλέον γνώστης της τραγικής αλήθειας, ξεσπαθώνει λεκτικά και σωματικά για πρώτη – και τελευταία- φορά στη ζωή του.

Η Εύη Σαουλίδου στο ρόλο της Όλγας έδωσε μία εξίσου δυνατή, λιτή και συνάμα στιβαρή, χωρίς «γυναικείες» υστερίες, ερμηνεία. Προσπαθώντας να ισορροπήσει ανάμεσα σε δύο άντρες, σ΄αυτόν που αγαπά και σ΄αυτόν που είναι ερωτευμένη, κάνει τα αδύνατα δυνατά να μην τους πληγώσει, χωρίς ωστόσο κανένα αποτέλεσμα.

Μυστηριώδης και αρκούντως σκοτεινός ο Νίκος Ψαρράς στο ρόλο του Στράτου, συμπληρώνει το ερωτικό τρίγωνο, καθώς ερωτεύεται παράφορα την Όλγα και προσπαθεί να την αποκτήσει πατώντας κυριολεκτικά επί… πτωμάτων.

Νευρώδεις και παθιασμένες οι ερμηνείες του Προμηθέα Αλειφερόπουλου και της Θεοδώρας Τζήμου στους ρόλους του Μπάμπη και της Βούλας, εξέπνευσαν μία ιδιαίτερη χημεία. Το νεαρό ζευγάρι ενώ αποφασίζει να κάνει την υπέρβαση και να φύγει για την Αυστραλία, αγνοί και απονήρευτοι, πέφτουν θύματα επιτήδειων και «βυθίζονται» απογοητευμένοι στην θλιβερή πραγματικότητα.

Συμβολική η μορφή του Θοδωρή Κατσαφάδου, ενός πρόσφυγα που προσπαθεί να βρει τα «πατήματά» του σε μία Ελλάδα ασταθή και σχεδόν αφιλόξενη. Καθισμένος στην ταράτσα του χαμόσπιτού του, με μια καραμπίνα δίπλα του, μας υποβάλλει με τα σοφά του λόγια.

Τελικά, η «Αυλή των Θαυμάτων» που παρουσιάζεται αυτήν την περίοδο στο Εθνικό, μπορεί να προκαλέσει μικρά θαύματα στις ψυχές όλων όσοι την παρακολουθήσουν. Γιατί δίνει μία αποστομωτική απάντηση στο ερώτημα στο «Ποια είναι η πατρίδα μας», μάς ταρακουνά περισσότερο και από τα Μνημόνια των ημερών και μας θυμίζει τελικά την ουσία του να είσαι Έλληνας.

INFO:

Εθνικό Θέατρο : ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ, Αγίου Κωνσταντίνου 22-24, τηλ. 210.5288173, 210.5288170, 210.5288171, 210.3305074, 210.7234567 (μέσω πιστωτικής κάρτας) και στο www.n-t.gr

Tιμές εισιτηρίων: 21Euro, 18 Euro, 15 Euro, 13Euro(φοιτητικό), 10 Euro
κάθε Πέμπτη και Τετάρτη (απογευματινή) γενική είσοδος 13 Euro

Γεωργία Οικονόμου
[email protected]